Filosofie van de kunsten (esthetica)
Kwesties uit de filosofie van de kunsten.
Schopenhauer en Adorno over individualiteit
Net zoals voor Schopenhauer onttrekt zich ook voor Adorno iets aan onze kennis-claims, maar voor Schopenhauer is dat de Wil, een ongevormd Ding an Sich—terwijl dat voor Adorno nog ideologischer en “nominalistisch onvermogender” zal zijn dan de standaard waarheidsclaims van de wetenschappen. De Wil gaat immers de particulariteit van individuele dingen en gebeurtenissen verre te…
Read moreEen voorbeeld van een concept voor een eerste paper
Een sterke intuïtie stelt dat we het over waarnemingen uiteindelijk eens moeten kunnen worden (zwak gezegd); eigenlijk geloven we dat waarnemingen aan waarheidswaarden gehoorzamen. Maar ook geloven we dat schoonheid waargenomen moet worden (je behoort over schoonheid “uit eerste hand” te oordelen) én dat er over schoonheid niet te twisten valt. Hier is dus sprake…
Read moreAdorno’s goede en minder goede argumenten
Zoals Adorno het formuleert, zo is het inderdaad gesteld met de museale kunsten vandaag de dag: men weet niet goed meer welke grenzen er nog overschreden moeten worden. Maar is het wel zo noodzakelijk om alsmaar de kunsten te ‘revolutioneren’? …een briljante benadering vande kunst…. Deze vraag legt de vinger op een argument bij Adorno…
Read moreIs sport een kunst?
Hoe kunnen we sport nog buiten de kunst houden, gegeven de argumenten van Gadamer? Immers, volgens Gadamer is een kunstwerk als een spel [sport is dat ook], dat wordt voorgesteld aan een publiek [sport wordt dat ook] en dat een symboolkarakter heeft … heeft sport dat ook? Picasso’s Guernica kunnen we keer op keer waarnemen…
Read moreSchopenhauers ideeën
1. Schopenhauer, Plato en Hegel. Schopenhauers opvatting over het kunstwerk als weergave van een Idee moet in zijn tijd gezien worden. Ze is onder meer bedoeld als ‘correctie’ op Hegels opvatting dat in een kunstwerk het ideële en het zintuiglijke één op één samengaan. En ze geeft lucht aan idealistische tendenzen in de kunsten. Schopenhauers…
Read moreHegel en Schopenhauer
Over belangeloosheid: Hegel en Schopenhauer hanteren verschillende noties van ‘belangeloosheid’. Hegel begrijpt dat ook wetenschappers belangeloos moeten zijn, moeten afzien van hun persoonlijke perspectief, om dichter bij de waarheid te komen, en dat dat dus niet speciaal is voor kunstenaars of de esthetische ervaring. Schopenhauer echter ziet wetenschap als een verwerking van begrippen, en begrippen…
Read moreKant en de XTC-pil
Wat, denk je, zou Kant zeggen over de subjectieve doelmatigheid van de XTC-pil? Als je het weet, lever je antwoord dan in via een mailtje. De XTC-pil (of LSD voor de ouderen onder ons) veroorzaakt een vrij spel der kenvermogens, toch? Is de pil mooi of wat we als gevolg van het innemen ervan waarnemen?…
Read moreKant en Hume over de schoonheidsemotie
Kants gevoel van genoegen is ook –net als bij Hume– een emotie die niets afbeeldt, maar bij Kant betekent ze slechts: dat we in de ervaring willen volharden. En die ervaring, waar we dus in willen volharden, is een vrij spel der kenvermogens, en dat vrije spel gaat wel over het mooie object (op een…
Read moreOnzuivere smaakoordelen en volkomenheid
Een onzuiver smaakoordeel is nadrukkelijk iets anders dan een oordeel over de volkomenheid van een object. Een smaakoordeel is eerst en vooral een oordeel over de manier waarop iets zich aan ons gemoed (gevoel van lust en onlust) voordoet. Kant ‘tolereert’ ook smaakoordelen waarin concepten enige rol spelen, maar oordelen die alleen maar gaan over…
Read moreHet concept op de subjectplaats
We bespraken gisteren de analyse van Ted Cohen van Kant’s uitleg van het smaakoordeel. Cohen claimt dat als we een film, Psycho bij voorbeeld, mooi vinden dat er dan twee concepten in het geding zijn: In het smaakoordeel “Psycho is mooi.” wordt een predikaat (“is mooi”) toegeschreven aan een subject (“Psycho“). Cohen’s these over het…
Read more